Το φυτό βαμβάκι αποτελεί την καλλιέργεια από την οποία προέρχεται η παραγωγή της κλωστικής ίνας του βαμβακιού, ενώ και όλα τα υπόλοιπα μέρη του φυτού χρησιμοποιούνται για διαφορετικούς σκοπούς.
Οι αρχαιότερες ενδείξεις για την καλλιέργεια του βαμβακιού προέρχονται από την Ινδία. Σε ανασκαφές που έγιναν βρέθηκαν υπολείμματα από υφάσματα και σχοινιά από βαμβάκι, που υπολογίστηκε ότι ανάγονται στο 3000 π.X.
Αρκετοί αρχαίοι συγγραφείς αναφέρουν ότι το βαμβάκι αναπτυσσόταν στην Ινδία. Ο Ηρόδοτος κατά το 445 π.Χ. αναφέρει στην ιστορία του ότι «στην Ινδία φυτρώνουν άγρια δέντρα που παράγουν μαλλί πιο ωραίο και πιο εκλεκτό από το μαλλί των προβάτων. Από τα δέντρα αυτά οι Ινδοί εξασφαλίζουν τα ρούχα τους».
Το βαμβάκι επικράτησε της κάνναβης και του λιναριού, λόγω της κοντής του ίνας, εύκολης στην επεξεργασία από τις πρώτες κλωστοϋφαντουργικές μηχανές του 19ου αιώνα.
Η βιομηχανική επανάσταση στη Βρετανία κατά τον 19ο αιώνα, έδωσε μεγάλη ώθηση στην παραγωγή βαμβακιού, αφού τα υφάσματα της Βρετανίας άρχισαν να εξάγονται.
Οι ερευνητές συνδέουν συχνά τις περιόδους στην παγκόσμια ιστορία με ένα συγκεκριμένο εμπόρευμα. Η ζάχαρη επηρέασε τον 18ο αιώνα και το πετρέλαιο καθόρισε τον 20ο αιώνα.
Τον 19ο αιώνα, λένε πολλοί ιστορικοί, το βαμβάκι “ανάδευε το σύμπαν”. Μεταφερόμενο από τη μία πλευρά του κόσμου στην άλλη, άνοιξε το δρόμο του παγκόσμιου εμπορίου που γνωρίζουμε σήμερα.
Αν και περίπου το 80% της παγκόσμιας παραγωγής προέρχεται από τη Βραζιλία, την Κίνα, την Ινδία, το Πακιστάν, τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ουζμπεκιστάν, το βαμβάκι καλλιεργείται σε περισσότερες από 100 χώρες και παρέχει εισόδημα σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη, κάθε χρόνο, εδώ και αιώνες.
Η Ελλάδα είναι η κύρια χώρα βαμβακοκαλλιέργειας μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς διαθέτει το 80% των ευρωπαϊκών εκτάσεων βαμβακοκαλλιέργειας, ακολουθούμενη από την Ισπανία και την Βουλγαρία.
Τι, ακριβώς αξίζει το βαμβάκι; Υπάρχουν πολλοί τρόποι να το μετρήσει κανείς, αλλά ο κάτωθι είναι ο πιο σημαντικός.
Η Διεθνής Συμβουλευτική Επιτροπή για το Βαμβάκι ICAC εκτιμά ότι:
Ένας τόνος βαμβακιού παρέχει απασχόληση, όλο το χρόνο, σε 5-6 άτομα, συχνά σε μερικά από τα πιο φτωχά μέρη της γης.