Από την καλλιεργητική σεζόν 2020 αναμένεται εφόσον δεν υπάρξουν τροποποιήσεις από την νέα ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης να ισχύσουν οι αλλαγές στις αγοραπωλησίες βάμβακος μεταξύ εκκοκκιστών και παραγωγών, σύμφωνα με σχετική απόφαση (της απερχόμενης ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης), η οποία αναρτήθηκε στην διαύγεια στις 8 Ιουλίου.
Παράλληλα με άλλη απόφαση και αναρτήθηκε και αυτή στην διαύγεια, προβλέπεται υπόδειγμα σύμβασης για τις προπωλήσεις βάμβακος και κλιμακωτή πριμοδότηση του σύσπορου βάμβακος με υγρασία χαμηλότερη του 13,5% και απομείωση της τιμής σε περίπτωση που η υγρασία ξεπερνά το προαναφερόμενο ποσοστό.
Επίσης ως βάση για την αύξηση ή, αντίστοιχα, τη μείωση της συμφωνημένης τιμής αγοράς του σύσπορου προτείνεται για τις ξένες ύλες το 3%, για την απόδοση σε ίνες το 34% και για το μήκος της ίνας τα 28,50 mm, ενώ το χρώμα του παραδιδόμενου προϊόντος θα πρέπει να είναι λευκό (σε περίπτωση που είναι π.χ. ελαφρώς κόκκινο, γκρι ή υποβαθμισμένο θα υπάρχει και αντίστοιχη μείωση της τιμής). Τονίζεται ότι οι προπωλήσεις βάμβακος είναι προαιρετικές ενώ αναφέρονται τόσο οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν οι συμβαλλόμενοι, όσο και οι ρήτρες για ενδεχόμενη αθέτηση των συμφωνηθέντων.
Με βάση τις εν λόγω αποφάσεις προβλέπεται ότι η πώληση σύσπορου από παραγωγούς σε εκκοκκιστές γίνεται υποχρεωτικά με συμβάσεις, υπογεγραμμένες πριν την παράδοση του προϊόντος. Τα εκκοκκιστήρια θα πρέπει να αναρτούν τη διεθνή τιμή βάμβακος σε εμφανές σημείο, ενώ θα ελέγχονται αν κάνουν όσα προβλέπει η απόφαση από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.
Πιο συγκεκριμένα, στην απόφαση, αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
«1. Η πώληση του σύσπορου βαμβακιού γίνεται με συμβάσεις αγοραπωλησίας με ευθύνη των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων και των παραγωγών, οι οποίες υπογράφονται, υποχρεωτικά, σύμφωνα με το συνημμένο Υπόδειγμα Ι, το αργότερο μέχρι την ημερομηνία παράδοσης του προϊόντος, περιλαμβάνουν δε και τη συμφωνούμενη τιμή. Η τιμή προσδιορίζεται λαμβάνοντας υπόψη και τη διεθνή τιμή και την τυχόν θετική ή αρνητική πριμοδότηση που προκύπτει από την εκάστοτε ισχύουσα απόφαση της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, όπως αυτή αναφέρεται στην παρ.1 ε) του άρθρου 5. Η ως άνω απόφαση τελεί υπό την έγκριση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κατόπιν εισήγησης του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος (Ε.Κ.Π.Ε.Τ.Τ.Β). Σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 7, της ανωτέρω υποχρέωσης επιβάλλονται οι κυρώσεις της παρ. 7 του άρθρου 9. Σε περίπτωση μη ύπαρξης απόφασης από την Δ.Ο.Β, η τιμή διαμορφώνεται από τους συμβαλλόμενους ελεύθερα.
«1. Nα γνωστοποιούν εγγράφως στην αρμόδια Περιφερειακή Δ/νση του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. την ημερομηνία έναρξης των παραλαβών συσπόρου βαμβακιού δύο (2) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες νωρίτερα. 1α. Να έχουν αναρτημένη καθημερινώς σε εμφανές σημείο στην πρόσοψη του εκκοκκιστηρίου, την ισχύουσα διεθνή τιμή για ενημέρωση των παραγωγών. Η διεθνής τιμή αναρτάται καθημερινά και στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. 1β. Να έχουν αναρτημένη καθημερινά τη διακύμανση της τιμής αγοράς του συσπόρου βαμβακιού από τους παραγωγούς, ανάλογα με τη ποιοτική διαβάθμιση σύμφωνα με το εδάφιο (ε) της παρ. 1 του άρθρου 5, για ενημέρωση των συναλλασσόμενων με αυτές. 1γ. Να αναγράφουν στα δελτία Ποιοτικής και Ποσοτικής Παραλαβής για κάθε εισερχόμενη παρτίδα, το ποσοστό υγρασίας του παραδιδόμενου προϊόντος.»
«Στις εκκοκκιστικές επιχειρήσεις και αφορούν διοικητικούς ελέγχους οι οποίοι διεξάγονται στο 10% των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων στο τέλος της εκκοκκιστικής περιόδου για την εξακρίβωση και επαλήθευση των στοιχείων παραδόσεων σε ποσοστό τουλάχιστον 1% επί του συνόλου των παραγωγών που παρέδωσαν σύσπορο βαμβάκι ανά εκκοκκιστική επιχείρηση».
Προαιρετικές οι προπωλήσεις βάμβακος
Εντωμεταξύ, στην θεσμοθέτηση των προ-πωλήσεων βάμβακος, οι οποίες όμως θα έχουν προαιρετικό χαρακτήρα και εκτός των άλλων, θα συνοδεύονται από ποινικές ρήτρες σε περίπτωση αθέτησης της συμφωνίας μεταξύ των δυο μερών (αγρότη-εκκοκκιστή) προχώρησε το ΥπΑΑΤ, όπως είχε προαναγγείλει.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε εγκύκλιο «στα πλαίσια της Ομάδας Εργασίας για τον τομέα του βαμβακιού που συγκροτήθηκε με την υπ’ αριθμ. 831/41538/28-3-2018 Απόφαση και τροποποιήθηκε με τις υπ’ αριθμ 1247/59044/24-4-2018 και 2245/109319/22-8-2018 Αποφάσεις, συζητήθηκε και συμφωνήθηκε από την πλειοψηφία των μελών της ομάδας, η δημιουργία θεσμικού πλαισίου για προαιρετική διενέργεια προπωλήσεων συσπόρου βαμβακιού μετά από αίτημα της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βαμβακιού (ΔΟΒ).
Το εν λόγω αίτημα εξετάστηκε από τη νομική σύμβουλο του Υφυπουργού σε συνεργασία με την Δ/νση Συστημάτων Καλλιέργειας και ΠΦΠ και προτείνεται το συνημμένο υπόδειγμα σύμβασης αγοραπωλησίας συσπόρου βαμβακιού.
Σημειώνεται ότι το εν λόγω υπόδειγμα είναι προαιρετικό και αφορά μόνο τις περιπτώσεις προπωλήσεων συσπόρου βαμβακιού, ενώ είναι ανεξάρτητο από το υπόδειγμα σύμβασης της αριθμ. 1178/27361/10-03-2015 απόφασης του Αν. Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της ειδικής καλλιεργητικής ενίσχυσης για το βαμβάκι σε εκτέλεση του Κανονισμού (Ε.Ε.) 1307/2013 του Συμβουλίου» (Β 430)».
Ποινικές ρήτρες
Όπως αναφέρεται στο υπόδειγμα σύμβασης που συνοδεύει την απόφαση «έκαστο μέρος που θα υπαναχωρήσει από τους όρους της παρούσης, δια οποιοδήποτε λόγο και αιτία, είτε ο Παραγωγός να παραδώσει Σύσπορο Βαμβάκι, είτε ο Εκκοκκιστής να το παραλάβει (ποσότητα σε συνδυασμό με την συμφωνημένη ποιότητα), οφείλει να αποζημιώσει τον αντισυμβαλλόμενο με ποινική ρήτρα …………. Ευρώ/κιλό συσπόρου βάμβακος που δεν θα παραδοθεί / παραληφθεί άμεσα καταβλητέο, τις μετρητοίς, στην λήξη της Περιόδου – Χρόνου Παράδοσης που αναφέρεται ανωτέρω».
Σε περίπτωση βέβαια ανώτερης βίας, όπως τονίζεται, ιδίως καταστροφής λόγω καιρικών συνθηκών, πλημμύρων, χαλαζιού κλπ, εφόσον αποδεικνύεται η συγκεκριμένη ανώτερη βία λόγω καιρικών καταστροφών από πιστοποιητικό – βεβαίωση του αρμόδιου εκτιμητή του ΕΛΓΑ, απαλλάσσεται το εκάστοτε συμβαλλόμενο μέρος από την καταβολή ποινικής ρήτρας
